Mô hình Agile và Waterfall – Phân tích và so sánh chi tiết

Agile và Waterfall là 2 mô hình quản lý dự án phổ biến và hiệu quả nhất hiện nay, đặc biệt được ứng dùng nhiều trong lĩnh vực phát triển phần mềm. Tuy nhiên mỗi phương pháp sẽ có những đặc trưng riêng và phù hợp với từng loại hình dự án khác nhau. Cùng CoDX so sánh mô hình Agile và Waterfall để tìm ra sự khác biệt của chúng nhé!

Bạn đang đọc bài viết trên trang tin quản trị của CoDX – Nền tảng chuyển đổi số doanh nghiệp toàn diện

Cùng chủ đề:

• Ví dụ về ma trận trách nhiệm
• Tìm hiểu về Project milestones là gì
• Cách vẽ sơ đồ PERT trong quản lý dự án

1. Phân tích 2 mô hình Agile và Waterfall

Đều là những mô hình quản lý dự án tiêu biểu nhất hiện nay, nhưng Agile và Waterfall vẫn thường xuyên bị nhầm lẫn. Do đó, hãy cùng đi sâu phân tích sự khác biệt giữa Agile và Waterfall: về khái niệm, ưu nhược điểm của 2 mô hình này.

1.1 Về khái niệm

Mô hình thác nước Waterfall hay mô hình thác nước là mô hình vòng tuần hoàn dạng vòng lặp. Chúng được sử dụng theo thứ tự tuần tự, chính vì vậy người dùng chỉ có thể chuyển dự án sang giai đoạn phát triển hoặc thử nghiệm nếu các bước trước đó đã hoàn thành.

Mô hình Agile là phương pháp sử dụng phép toán lặp lại liên tục giai đoạn phát triển và thử nghiệm trong quá trình phát triển phần mềm. Không giống như mô hình Waterfall, ở mô hình này các hoạt động phát triển và thử nghiệm được thực hiện một cách đồng thời. Do đó, mô hình Agile thúc đẩy sự tiếp nhiều hơn giữa khách hàng, nhà phát triển, nhà quản lý và người thử nghiệm.

1.2 Về ưu điểm

Ưu điểm của mô hình Waterfall:

• Dễ quản lý: Mô hình Waterfall tập trung vào việc chia dự án thành các giai đoạn rõ ràng và tuân theo một quy trình tuyến tính. Điều này giúp dễ dàng quản lý tiến độ của dự án.
• Dễ sử dụng: Mô hình Waterfall có cấu trúc đơn giản và dễ hiểu, phù hợp cho các dự án có yêu cầu cố định từ đầu.
• Dễ dàng kiểm soát rủi ro: Vì mỗi giai đoạn phải hoàn thành trước khi chuyển sang giai đoạn tiếp theo, nên rủi ro thường được kiểm soát tốt hơn.

Ưu điểm của mô hình Agile:

• Tương tác liên tục với khách hàng: Mô hình Agile đặc trưng bởi sự tương tác thường xuyên với khách hàng. Điều này giúp doanh nghiệp đảm bảo rằng khách hàng liên tục tham gia vào mọi giai đoạn của dự án.
• Thúc đẩy sự tham gia của đội nhóm: Mô hình thúc đẩy sự tương tác và hợp tác giữa các thành viên trong nhóm phát triển. Theo đó, mỗi nhóm sẽ tự quản lý và quyết định về cách thức thực hiện công việc của mình.
• Đảm bảo chất lượng và sự phát triển của sản phẩm: Agile cho phép phản hồi liên tục giữa các giai đoạn phát triển và trong suốt quá trình làm việc. Nhờ đó, doanh nghiệp có thể cải thiện liên tục sản phẩm và quy trình làm việc của nhóm.

1.3 Về nhược điểm

Nhược điểm của mô hình Waterfall:

• Không phù hợp với những dự án có quy mô lớn.
• Kém hiệu quả đối với những dự án không có yêu cầu rõ ràng ngay từ giai đoạn đầu tiên.
• Rất khó để quay lại những giai đoạn trước đó để sửa chữa hoặc thay đổi.
• Nếu sau quá trình thực hiện phát hiện các lỗi sai thì rất tốn kém để sửa chữa. Bởi vì quá trình thử nghiệm chỉ được bắt đầu khi quá trình phát triển kết thúc.

Nhược điểm của mô hình Agile:

• Không có tác dụng đối với những dự án quy mô nhỏ.
• Cần có một chuyên gia để đưa ra quyết định quan trọng trong quá trình thực hiện dự án.
• Định mức chi phí quản lý dự án thực hiện tốn kém hơn so với những phương pháp phát triển dự án khác.
• Dự án dễ dàng đi theo chiều hướng xấu nếu người quản lý không nắm rõ được kết quả mong muốn của mình.

2. So sánh chi tiết sự khác biệt giữa mô hình agile và waterfall

Dưới đây là bảng so sánh chi tiết sự khác biệt giữa mô hình Agile và Waterfall:

Tiêu chí so sánh	Mô hình Waterfall	Mô hình Agile
Thời gian thực hiện	Thời gian thực hiện cố định. Được xác định trước khi bắt đầu thực hiện dự án.	Thời gian thực hiện có thể thay đổi linh hoạt. Phụ thuộc theo tiến độ và định hướng thực tế của dự án.
Mức độ tham gia của khách hàng	Sau khi yêu cầu và mục tiêu đã được xác định thì khách hàng sẽ không tham gia thêm vào quá trình thực hiện dự án.	Khách hàng sẽ trực tiếp tham gia, theo sát và đưa ra ý kiến phản hồi trong suốt quá trình thực hiện dự án.
Chi phí	Chi phí cố định. Vì lập kế hoạch dự án ngay từ đầu và ít có sự thay đổi trong quá trình thực hiện.	Chi phí được thay đổi linh hoạt. Phụ thuộc vào sự thay đổi của dự án trong quá trình thực hiện.
Mức độ linh hoạt	Mức độ linh hoạt thấp. Dự án chỉ được phép chuyển sang giai đoạn tiếp theo khi giai đoạn trước đã hoàn thành dựa trên mốc thời gian đã xác định.	Mức độ linh hoạt cao. Việc phân chia dự án chính thành những dự án con khác nhau cho phép nhóm thực hiện thay đổi hướng tiếp cận và triển khai mà không lo ảnh hưởng đến quá trình thực hiện tổng.

3. Nên chọn mô hình nào tốt hơn cho dự án?

Thực tế thì không có mô hình nào là tốt nhất mà chỉ có phương án phù hợp nhất. Để chọn lựa giữa mô hình agile và waterfall, doanh nghiệp cần xác định được mục tiêu, đặc điểm và đối tượng khách hàng. Cụ thể như sau:

• Mục tiêu và phạm vi của dự án

Mô hình Waterfall với hình thức triển khai theo chiều dọc sẽ phù hợp với những dự án có mục tiêu kết quả rõ ràng và phạm vi cố định.

>>> Xem chi tiết: Phạm vi dự án bao gồm những yếu tố nào

Mô hình Agile phù hợp với những công ty công nghệ hoặc doanh nghiệp Startup có tốc độ thay đổi dự án nhanh chóng. Chính đặc trưng chia nhỏ dự án thành nhiều phần giúp doanh nghiệp có thể dễ dàng đáp ứng được nhu cầu thay đổi cũng như phát hiện và sửa chữa lỗi kịp thời. 

• Sự linh hoạt của dự án

Nếu dự án đòi hỏi phải tuân theo quy định hoặc yêu cầu cụ thể thì mô hình Waterfall là sự lựa chọn phù hợp nhất. 

Ngược lại, mô hình Agile lại phù hợp với những dự án cần sự linh hoạt cao, thường xuyên chịu sự tác động trực tiếp của khách hàng hoặc thị trường. 

• Sự can thiệp của khách hàng vào quá trình thực hiện

Trong trường hợp, dự án cần có sự tham gia sát sao của các bên liên quan trong quá trình thực hiện thì mô hình Agile phù hợp hơn cả. Vì việc chia nhỏ dự án thành các sprint và thực hiện chúng song song sẽ giúp nhóm phát triển dễ dàng thay đổi và điều chỉnh theo yêu cầu phá sinh.

Khác với Agile, mô hình Waterfall có đặc tính chặt chẽ, cố định nên thường không phù hợp với những dự án có sự can thiệp sâu trong quá trình thực hiện.

4. Giải pháp quản trị dự án tối ưu với CoDX Task

CoDX Task là một phần mềm quản lý dự án miễn phí dùng thử vô cùng hiệu quả, linh hoạt được thiết kế để giúp các tổ chức  theo dõi, quản lý, tối ưu hóa quá trình làm việc. Được tích hợp các công cụ quản lý dự án, lịch trình và giao tiếp thông minh, phần mềm mang lại sự hiệu quả “tuyệt đối” trong việc phân công nhiệm vụ, theo dõi tiến độ và tăng cường tương tác giữa các thành viên trong nhóm.

Bên cạnh đó, CoDX Task không chỉ giúp tạo ra sự đồng bộ và minh bạch trong quy trình làm việc mà còn cung cấp các công cụ phân tích dữ liệu, giúp người quản lý đưa ra quyết định tốt nhất. Nhờ đó tăng cường khả năng quản lý dự án, giảm thiểu rủi ro dự án và tối ưu hóa tài nguyên để đạt được mục tiêu tổng thể một cách nhanh nhất.

Các đặc điểm nổi bật:

• Thiết lập kế hoạch công việc thông minh với mục tiêu tổng (OKRs)
• Tạo nhóm dự án, giao việc nhanh chóng.
• Theo dõi tiến độ công việc và đánh giá công việc khi hoàn tất.
• Tạo checklist công việc cần làm hàng ngày dễ dàng, nhanh chóng, trực quan với đầy đủ các thông tin cần thiết.
• Quản lý công việc từ nhiều góc độ: công việc cá nhân, công việc nhóm, công việc dự án.

Hi vọng qua những so sánh sự khác biệt giữa mô hình Agile và Waterfall sẽ giúp doanh nghiệp tìm được phương pháp quản lý phù hợp với dự án của mình. Theo dõi trang tin CoDX để không bỏ qua những thông tin quản trị hữu ích nhất nhé!