Bộ chỉ số chuyển đổi số doanh nghiệp mới được ban hành gồm 6 chỉ số (trải nghiệm số cho khách hàng, chiến lược, hạ tầng và công nghệ số, vận hành, chuyển đổi số văn hóa doanh nghiệp và dữ liệu và tài sản thông tin), được triển khai áp dụng cho 3 loại doanh nghiệp phân theo quy mô:
- Chỉ số đánh giá mức độ chuyển đổi số doanh nghiệp nhỏ và vừa;
- Chỉ số đánh giá mức độ chuyển đổi số doanh nghiệp lớn;
- Chỉ số đánh giá mức độ chuyển đổi số tập đoàn, tổng công ty;
Mức độ chuyển đổi số của doanh nghiệp được chia thành 6 cấp độ cụ thể tăng dần từ mức 0 đến mức 5, trong đó mức 0 là chưa chuyển đổi số, mức 1 – Khởi động, mức 2 – Bắt đầu, mức 3 – Hình thành, mức 4 – Nâng cao, mức 5 – Dẫn dắt.
Ở mức cao nhất – mức 5, chuyển đổi số doanh nghiệp đạt mức độ tiệm cận hoàn thiện, doanh nghiệp thực sự trở thành doanh nghiệp số với hầu hết phương thức, mô hình kinh doanh chủ yếu dựa trên và được dẫn dắt bởi nền tảng số và dữ liệu số. Doanh nghiệp có khả năng dẫn dắt chuyển đổi số, tạo lập hệ sinh thái doanh nghiệp số vệ tinh.
Tiêu chí xác định doanh nghiệp siêu nhỏ, nhỏ và vừa
| Lĩnh vực | Doanh nghiệp Siêu nhỏ | Doanh nghiệp Nhỏ | Doanh nghiệp Vừa |
| Doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp, lâm nghiệp, thủy sản và công nghiệp, xây dựng | Thuộc một trong 2 loại sau: 1) Sử dụng lao động có tham gia bảo hiểm xã hội bình quân năm không quá 10 người và tổng doanh thu của năm không quá 3 tỷ đồng; 2) Tổng nguồn vốn của năm không quá 3 tỷ đồng. |
Thuộc một trong 2 loại sau: 1) Sử dụng lao động có tham gia bảo hiểm xã hội bình quân năm không quá 100 người và tổng doanh thu của năm lớn hơn 3 tỷ đồng nhưng không quá 50 tỷ đồng; 2) Tổng nguồn vốn của năm lớn hơn 3 tỷ đồng nhưng không quá 20 tỷ đồng. |
Thuộc một trong 2 loại sau: 1) Sử dụng lao động có tham gia bảo hiểm xã hội bình quân năm không quá 200 người và tổng doanh thu của năm lớn hơn 50 tỷ đồng nhưng không quá 200 tỷ đồng; 2) Tổng nguồn vốn của năm lớn hơn 20 tỷ đồng nhưng không quá 100 tỷ đồng. |
| Doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực thương mại, dịch vụ, bưu chính, logistics | Thuộc một trong 2 loại sau: 1) Sử dụng lao động có tham gia bảo hiểm xã hội bình quân năm không quá 10 người và tổng doanh thu của năm không quá 10 Tỷ đồng; 2) Tổng nguồn vốn của năm không quá 3 tỷ đồng. |
Thuộc một trong 2 loại sau: 1) Sử dụng lao động có tham gia bảo hiểm xã hội bình quân năm không quá 50 người và tổng doanh thu của năm lớn hơn 10 tỷ đồng nhưng không quá 100 tỷ đồng; 2) Tổng nguồn vốn của năm lớn hơn 3 tỷ đồng nhưng không quá 50 tỷ đồng. |
Thuộc một trong 2 loại sau: 1) Sử dụng lao động có tham gia bảo hiểm xã hội bình quân năm không quá 100 người và tổng doanh thu của năm lớn hơn 100 tỷ đồng nhưng không quá 300 tỷ đồng; 2) Tổng nguồn vốn của năm lớn hơn 50 tỷ đồng nhưng không quá 100 tỷ đồng. |
Các yếu tố đánh giá mức độ chuyển đổi số của doanh nghiệp vừa và nhỏ
Đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa 6 chỉ số được chia thành 6 cột, có 10 chỉ số thành phần và 60 tiêu chí. Sơ đồ cấu trúc Chỉ số đánh giá mức độ chuyển đổi số doanh nghiệp nhỏ và vừa được mô tả như hình:
1. Trải nghiệm số cho khách hàng
1.1. Chỉ số Hiện diện trực tuyến
Gồm 09 tiêu chí:
Tần suất cập nhật website của doanh nghiệp; Tần suất hoạt động mạng xã hội của doanh nghiệp; Tỷ lệ đầu tư vào hoạt động tiếp thị số của doanh nghiệp; Tần suất sử dụng sàn thương mại điện tử để bán sản phẩm của doanh nghiệp (B2C, B2B, B2G); Tỷ lệ doanh thu mảng thương mại điện tử của doanh nghiệp hàng năm; Tỷ lệ doanh thu của mảng thương mại điện tử xuyên biên giới của doanh nghiệp hàng năm; Tần suất cập nhật danh mục sản phẩm dịch vụ trên môi trường số của doanh nghiệp; Tỷ lệ doanh nghiệp có các cuộc giao tiếp với khách hàng thông qua các kênh số; Doanh nghiệp cung cấp công cụ/tiện ích số để khách hàng lựa chọn sản phẩm theo ý muốn.
1.2. Chỉ số Hoạt động trực tuyến
Gồm 04 tiêu chí: Tần suất tương tác nghiệp vụ với doanh nghiệp khác trên môi trường số; Tần suất tương tác nghiệp vụ với cơ quan nhà nước trên môi trường số; Tần suất sử dụng các dịch vụ ngân hàng trực tuyến của doanh nghiệp; Mức độ doanh nghiệp mua sắm hàng hóa trực tuyến.
2. Chiến lược số
Trụ cột Chiến lược số gồm 01 chỉ số thành phần và 01 tiêu chí: Doanh nghiệp đã xây dựng chiến lược/kế hoạch chuyển đổi số.
3. Hạ tầng và Công nghệ số
Hạ tầng và Công nghệ số gồm 02 chỉ số thành phần và 16 tiêu chí, cụ thể như sau:
3.1. Chỉ số Kết nối mạng
Gồm 02 tiêu chí: Kết nối tới mạng Internet băng thông rộng; Kết nối internet không dây.
3.2. Chỉ số Hạ tầng Công nghệ thông tin – truyền thông
Gồm 14 tiêu chí: Công nghệ số cơ bản (Mạng Intranet; Giải pháp lưu trữ bản ghi hồ sơ điện tử; Hóa đơn điện tử; Giải pháp chia sẻ thông tin, dữ liệu số); Công nghệ số nâng cao (Giải pháp điện toán đám mây; Hệ thống/ công cụ tích hợp/chuyên biệt thuộc nhóm quản trị và nghiệp vụ; Hệ thống/ công cụ tích hợp/chuyên biệt thuộc nhóm khách hàng và thị trường; Thiết bị, giải pháp IoT; Công nghệ Blockchain); Công nghệ số phục vụ sản xuất (Robot hoặc máy in 3D; Các quy trình tự động hóa; Các công nghệ nhận diện thương hiệu và sản phẩm tự động/chuyên biệt trong chuỗi cung ứng; Quản lý chuỗi cung ứng hoặc các đối tác hỗ trợ thông qua các giải pháp số hóa).
4. Vận hành
Gồm 02 chỉ số thành phần và 13 tiêu chí, cụ thể như sau:
4.1. Chỉ số Chính sách Công nghệ thông tin – truyền thông
Gồm 06 tiêu chí: Chính sách bảo mật ICT; Chính sách bảo vệ dữ liệu; Chính sách bảo đảm chất lượng; Chính sách cho việc đánh giá hiệu quả hoạt động; Tần suất doanh nghiệp nâng cấp hoặc cập nhật phần cứng/phần mềm: Tỷ lệ đầu tư của doanh nghiệp vào việc cải thiện hoặc nâng cấp cơ sở hạ tầng ICT.
4.2. Chỉ số Nguồn nhân lực
Gồm 07 tiêu chí: Cơ cấu tổ chức nhân sự (Bộ phận IT chuyên trách của doanh nghiệp; Tỷ lệ nhân viên của doanh nghiệp tốt nghiệp các khóa học liên quan đến ICT, lập trình hoặc STEM; Tỷ lệ nhân viên đảm nhiệm vai trò chuyên gia kinh doanh của doanh nghiệp giải pháp làm việc từ xa), Kỹ năng nhân viên (Doanh nghiệp đào tạo nhân viên về lĩnh vực ICT; Doanh nghiệp tạo điều kiện cho nhân viên tham gia các lớp đào tạo trực tuyến; Doanh nghiệp xây dựng kho tri thức và chuyên môn).
5. Chuyển đổi số văn hóa doanh nghiệp
Chuyển đổi số văn hóa doanh nghiệp gồm 02 chỉ số thành phần và 10 tiêu chí, cụ thể như sau:
5.1. Chỉ số Sử dụng Công nghệ thông tin – truyền thông (ICT)
Gồm 05 tiêu chí: Tỷ lệ nhân viên của doanh nghiệp sử dụng máy tính hoặc điện thoại thông minh cho công việc; Tỷ lệ nhân viên của doanh nghiệp sử dụng internet cho công việc; Sử dụng email tên miền Doanh nghiệp; Tỷ lệ nhân viên của doanh nghiệp sử dụng các ứng dụng cơ bản hoặc phần mềm office; Doanh nghiệp sử dụng các giải pháp họp trực tuyến.
5.2. Chỉ số Cơ sở hạ tầng R&D (Nghiên cứu và phát triển)
Gồm 05 tiêu chí: Bộ phận R&D của doanh nghiệp; Tỷ lệ đầu tư hàng năm cho mảng R&D của doanh nghiệp; Doanh nghiệp sở hữu bằng sáng chế/nhãn hiệu riêng; Đánh giá về năng lực đổi mới trong nội bộ của doanh nghiệp; Doanh nghiệp hợp tác sáng tạo với các doanh nghiệp khác để cho ra những sản phẩm và dịch vụ đột phá.
6. Dữ liệu và tài sản thông tin
Bao gồm Chỉ số Sử dụng và quản trị dữ liệu với 07 tiêu chí, cụ thể như sau: Doanh nghiệp có sở hữu CSDL riêng của mình; Doanh nghiệp có thu thập và sử dụng dữ liệu lớn; Doanh nghiệp có sử dụng phần mềm/ứng dụng quản lý CSDL; Doanh nghiệp có phương pháp thu thập dữ liệu riêng thông qua các kênh số; Doanh nghiệp đã tạo ra/nâng cao doanh thu từ việc khai thác dữ liệu của mình; Doanh nghiệp có sử dụng phần mềm hỗ trợ kinh doanh thông minh, công cụ phân tích và biểu thị dữ liệu; Công cụ quản trị tri thức; Doanh nghiệp có sử dụng công cụ/tiện ích hỗ trợ ra quyết định.
Thang điểm đánh giá mức độ chuyển đổi số doanh nghiệp nhỏ và vừa
| TT | Chỉ số | Số lượng tiêu chí | Thang điểm tối đa | ||||
| Mức 1 | Mức 2 | Mức 3 | Mức 4 | Mức 5 | |||
| Đánh giá tổng thể | 60 | 64 | 128 | 192 | 256 | 320 | |
| 1 | Trải nghiệm số cho khách hàng | 13 | 13 | 26 | 39 | 52 | 65 |
| 2 | Chiến lược số | 1 | 5 | 10 | 15 | 20 | 25 |
| 3 | Hạ tầng và Công nghệ số | 16 | 16 | 32 | 48 | 64 | 80 |
| 4 | Vận hành | 13 | 13 | 26 | 39 | 52 | 65 |
| 5 | Chuyển đổi số văn hóa doanh nghiệp | 10 | 10 | 20 | 30 | 40 | 50 |
| 6 | Dữ liệu và tài sản thông tin | 7 | 7 | 14 | 21 | 28 | 35 |
Tùy theo kết quả đánh giá (điểm tổng đạt được của tất cả các tiêu chí) doanh nghiệp sẽ được xếp loại mức độ chuyển đổi số theo nguyên tắc sau:
1. Đánh giá từng trụ cột
Căn cứ vào kết quả đánh giá điểm tổng đạt được của các tiêu chí trong trụ cột, đối chiếu với thang điểm đánh giá trong Bảng 1 để xếp loại Trụ cột đó đang ở mức nào trong 5 mức: Mức 1 – Khởi động; Mức 2 – Bắt đầu; Mức 3 – Hình thành: Mức 4 – Nâng cao; Mức 5 – Dẫn dắt.
| Mức độ | Thang điểm đánh giá theo từng trụ cột | Mức độ chuyển đổi số |
| 0 | Nhỏ hơn 10% điểm tối đa từng trụ cột | Chưa khởi động |
| 1 | Từ trên 10% đến 20% điểm tối đa từng trụ cột | Khởi động |
| 2 | Trên 20% đến 40% điểm tối đa từng trụ cột | Bắt đầu |
| 3 | Trên 40% đến 60% điểm tối đa từng trụ cột | Hình thành |
| 4 | Trên 60% đến 80% điểm tối đa từng trụ cột | Nâng cao |
| 5 | Trên 80% đến 100% điểm tối đa từng trụ cột | Dẫn dắt |
Ví dụ: Doanh nghiệp có tổng điểm của trụ cột Trải nghiệm số cho khách hàng là 39 điểm thì sẽ được đánh giá: “trụ cột Trải nghiệm số cho khách hàng của doanh nghiệp đạt mức 3 – đã hình thành”.
Ngoài 5 mức chuyển đổi số này, sẽ có một mức nữa là mức 0 – mức chưa khởi động chuyển đổi số. Đây là mức đánh giá đối với doanh nghiệp mà hầu như chưa có động thái gì cho chuyển đổi số.
2. Đánh giá tổng thể
- Mức 0 – Chưa khởi động chuyển đổi số: Điểm tổng tối đa nhỏ hơn hoặc bằng 20 điểm;
- Mức 1- Khởi động: Điểm tổng tối đa trên 20 điểm, có tối thiểu 4 trụ cột đạt mức 1 hoặc cao hơn nhưng chưa đạt yêu cầu để xếp mức cao hơn mức 1;
- Mức 2 – Bắt đầu: Điểm tổng tối đa trên 64 điểm, có tối thiểu 4 trụ cột đạt mức 2 hoặc cao hơn nhưng chưa đạt yêu cầu để xếp mức cao hơn mức 2;
- Mức 3 – Hình thành: Điểm tối đa trên 128 điểm, có tối thiểu 4 trụ cột đạt mức 3 hoặc cao hơn nhưng chưa đạt yêu cầu để xếp mức cao hơn mức 3;
- Mức 4 – Nâng cao: Điểm tối đa trên 192 điểm, có tối thiểu 5 trụ cột đạt mức 4 hoặc cao hơn nhưng chưa đạt yêu cầu để xếp mức cao hơn mức 4;
- Mức 5 – Dẫn dắt: Điểm tối đa từ trên 256 cả 6 trụ cột đều đạt mức 5.
Tải mẫu chi tiết tiêu chí và điểm đánh giá mức độ chuyển đổi số của doanh nghiệp nhỏ và vừa
Để đảm bảo tính toàn diện, khách quan, việc đánh giá mức độ chuyển đổi số của doanh nghiệp sẽ bao gồm các hình thức: do doanh nghiệp tự đánh giá; do tổ chức hoặc chuyên gia tư vấn độc lập đánh giá; do Sở Thông tin và Truyền thông hoặc cơ quan chức năng được Bộ Thông tin và Truyền thông ủy quyền đánh giá.
Doanh nghiệp có trách nhiệm phối hợp, cung cấp đầy đủ thông tin, số liệu liên quan đến các tiêu chí đánh giá để các chuyên gia, tổ chức tư vấn hoặc đơn vị chức năng thực hiện đánh giá.
Xem thêm:
- Chỉ số đánh giá mức độ chuyển đổi số doanh nghiệp lớn;
- Chỉ số đánh giá mức độ chuyển đổi số tập đoàn, tổng công ty;
(Nguồn: Quyết định số 1970/QĐ-BTTTT ngày 13/12/2021 của Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông)
Bài viết liên quan: